گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرشبه عنوان یکی از کلیدی ترین گواهینامه های ارائه شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار شناخته می شود به این دلیل که آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش، وظیفه ی سنجش متقاضیان تصدی سمت کارشناس عرضه و پذیرش در نهادهای مالی را برعهده دارد. باید خاطر نشان کرد که نیروی انسانی متخصص و کارآمد، برای نهادهای مالی که در بازار سرمایه فعالیت می کنند، به عنوان یک نیاز و عامل تاثیرگذار برون سازمانی جلوه می کند زیرا بسیاری از عملکردهای درون سازمانی به طور مستقیم و غیر مستقیم در سلامت و کارایی بهتر بازار سرمایه تاثیر می گذارد.
بهره وری و افزایش کارایی یک نهادمالی مستم بکارگیری منابع انسانی ماهر و توانمند است؛ به عبارت دیگر نیروی انسانی کارآمد با انجام اقدامات مثبت و اثربخش، زمینه و امکان افزایش بهره وری نهادهای مالی را فراهم می نماید. دنیایی که هم اکنون در آن زندگی می کنیم دنیای سازمان هاست و متولیان این سازمان ها، انسان ها هستند. از جمله عوامل اصلی و بنیادین ارتقاء کارآمدی و افزایش رشد و توسعه در سازمان ها، استفاده از نیروهای کارآمد، ماهر و اثربخش است.
نهادهای مالی بازارسرمایه نیز به عنوان زیرمجموعه ای از جامعه مدرن امروزی از این امر مستثنی نیستند و بزرگترین دارایی هر نهادمالی دانشی است که سرمایه های انسانی آن نهادها دارند چون منابع انسانی متخصص می توانند حلال مشکلات باشند و بالعکس نیروی انسانی ضعیف و ناکارآمد، سازمان را با مشکلات بسیار زیادی مواجه می کند.
سرمایه انسانی می تواند حتی با داشتن کمترین امکانات، یک نهادمالی را در مسیر رشد و پیشرفت قرار دهد اما اگر سرمایه انسانی، هماهنگی کامل با اهداف نهادمالی را نداشته باشد، نمی توان انتظار رسیدن به اهداف تعیین شده نهادمالی مورد نظر را با ضریب خطای اندک و جزیی داشت.
کارآمدی و رشد و پیشرفت درنهادهای مالیبازار سرمایه رابطه مستقیمی با منابع انسانی جذب شده در این نهادها دارند به گونه ای که اگر نیروی انسانی مورد نیاز این نهادها به درستی جذب و استخدام شوند و آموزش دیده باشند، ساختار پرقدرتی از یک نهادمالی موفق و پیشتاز ارائه می دهند. به رغم افزایش سطح کارآمدی نهادهای مالی به واسطه بهره گیری از فناوری های پیشرفته، عنصر انسانی کماکان به عنوان عالی ترین سرمایه هر نهادمالی مرتبط با بازار سرمایه محسوب می شود.
به همین خاطر سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان متولی و ناظر بر فعالیت های بازار سرمایه،دادن مجوز فعالیت به نهادهای مالی شامل: شرکت های کارگزاری، شرکت های سرمایه گذاری،صندوق های سرمایه گذاری، صندوق های بازنشستگی، هلدینگ ها، شرکت های تامین سرمایه، موسسات رتبه بندی، شرکت های پردازش اطلاعات مالی و شرکت های مشاور سرمایه گذاری و. را به استخدام افراد متخصص و حرفه ای که دارای گواهینامه های معتبر هستند، مشروط کرده است.
از این رو سازمان بورس و اوراق بهادار برای شناسایی افراد متخصص و حرفه ای بازار سرمایه، که دارای تخصص و توانمندی لازم برای استخدام در نهادهای مالی هستند، در طی سال و در چند نوبت اقدام به برگزاری آزمون و ارائه یگواهینامههای مختلف می کند تا نهادهای مالی بتوانند از تخصص داوطلبانی که این گواهینامه ها را کسب می کنند، استفاده کنند.
در حال حاضر سازمان بورس و اوراق بهادار آزمون های تخصصی بازار سرمایه را در 7 عنوان برگزار می کند که شامل: گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش، تحلیلگری بازار سرمایه، معامله گری بازار سرمایه، اصول بازار سرمایه، مدیریت نهادهای بازار سرمایه،مدیریت سبد اوراق بهادارو ارزشیابی اوراق بهادار می باشد.
گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش چیست؟
یکی از گواهینامه هایی که سازمان بورس و اوراق بهادار برای داوطلبان در نظر گرفته است، گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش است. جامعه ی هدف و مخاطب گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش، آن گروه از متقاضیان علاقه مند به تصدی مشاغلی مانند سمت کارشناس عرضه و پذیرش در یکی از شرکت های دارای مجوز مشاور عرضه یا مشاور پذیرش دربورس کالای ایران، بورس اوراق بهادار تهران وفرابورسهستند.
این افراد می بایست قبل از اینکه در شغل ذکر شده مشغول به کار شوند، در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش شرکت نموده و با موفقیت در آزمون، گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش را کسب کنند. در واقع اخذگواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرشاز پیش شرط های فعالیت شغلی به عنوان کارشناس عرضه و یا به عنوان کارشناس پذیرش در بازار سرمایه می باشد.
پیش نیاز گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش
لازم به ذکر است که پیش نیاز دریافت گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش در صورت قبولی در آزمون مربوطه، داشتنگواهینامه اصول بازار سرمایهاست. به این معنا که اگر داوطلبی در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش حدنصاب لازم را برای قبولی کسب کند، تنها در صورتی گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش به این داوطلب داده می شود که گواهینامه اصول بازار سرمایه را کسب کرده باشد.
در غیر اینصورت به مدت 2 دوره آزمون از زمان قبولی در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش این داوطلب فرصت خواهد داشت تا با ثبت نام و شرکت در آزمون اصول بازار سرمایه و قبولی در آن، گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش خود را دریافت نماید.به طور خلاصه می توان گفت که پیش نیاز آزمون و گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش به صورت زیر است:
پیش نیاز اخذ گواهینامه: دارا بودن گواهینامه اصول بازار سرمایه
پیش نیاز شرکت در آزمون: دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
تعداد پرسش های آزمون:
تعداد سوالات مطرح شده در این آزمون، 40 پرسش است.
مدت زمان آزمون:
زمان در نظر گرفته شده برای پاسخ به سوالات این آزمون، 50 دقیقه است.
معافیت ها:
برخلافآزمون معامله گریو آزمون تحلیل گری بازار سرمایه، آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش هیچگونه معافیتی برای داوطلبان در نظر نگرفته است.
سرفصل های گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش:
منبع اصلی طراحی سوالات برای آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش، قوانین و مقررات عرضه و پذیرش بازار سرمایه است و داوطلبانی که به دنبال موفقیت و کسب حد نصاب قبولی در این آزمون هستند بایستی بر روی قوانین و مقررات عرضه و پذیرش بازار سرمایه تسلط کامل داشته باشند؛ در ادامه تعدادی از سرفصل های اصلی که برای گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش ضروری است، آورده شده است:
- آیین نامه اجرایی انتشار اوراق مشارکت شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
- قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت
- آیین نامه اجرایی قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت
- دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران
- دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران
- دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران
- ضوابط استفاده از خدمات مشاوران عرضه اوراق بهادار
- مصوبه در خصوص اام به استفاده از خدمات مشاوران عرضه اوراق بهادار
- ضوابط کلی عرضه اولیه یا عمده سهام شرکت های دولتی مشمول واگذاری در بورس
- دستورالعمل انتشار اوراق اجاره
- دستورالعمل فعالیت نهادهای واسط
- مصوبه در خصوص عرضه عمومی اوراق بهادار در بازار اولیه و ثانویه
- دستورالعمل ثبت و عرضه عمومی اوراق بهادار
- دستور العمل صدور مجوز و فعالیت مشاوره پذیرش
- دستورالعمل انتشار اوراق قرض الحسنه
- دستور العمل انتشار اوراق مرابحه
- آیین نامه خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه
- دستور العمل مراحل زمانی افزایش سرمایه شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
- دستورالعمل انتشار اوراق رهنی
- دستور العمل پذیرش و عرضهاسناد خزانه اسلامیدر بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران
حد نصاب قبولی در گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش:
داوطلبان برای قبولی در این آزمون بایستی حد نصاب 50 از 100 را بدست بیاورند.( پنجاه درصد)
کاربرد گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش:
متقاضیانی که به دنبال استخدام شدن در سمت کارشناس عرضه و پذیرش در شرکت های دارای مجوز مشاور عرضه یا مشاور پذیرش در بورس کالای ایران، بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران هستند، بایستی در این آزمون شرکت کرده و گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرشرا کسب کنند. به این دلیل که سازمان بورس و اوراق بهادار، نهادهای مالی را مم به استفاده از افرادی کرده است که گواهینامه های مورد نظر را کسب کرده باشند.
شرکت ها و بنگاه های اقتصادی به دلیل مزیت های فراوانی که در بازار سرمایه وجود دارد، همواره به دنبال این هستند که فعالیت های اقتصادی خود را در بازار سرمایه انجام دهند و در این بازار بتوانند پذیرش شوند.
کارگزاری های دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار، واحدی به نام پذیرش در مجموعه خود دارند و وظیفه ی اصلی این بخش، این است که فرآیند های پذیرش شرکت های متقاضی را از مرحله مشاوره، جمع آوری اطلاعات و مدارک و اخذ مجوز های لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار را به طور کامل و دقیق انجام دهد و تمام مراحل را پیگیری کند؛ به عبارت ساده تر می توان گفت که کارشناس و مشاور پذیرش نقش واسطه و پل ارتباطی بین شرکت های متقاضی پذیرش و بازار سرمایه را بازی می کند
از طرف دیگر با پیشرفت و توسعه روش های تامین مالی، بنگاه های اقتصادی، صنایع و واحد های بزرگ تولیدی به دنبال تامین منابع مالی مورد نیاز خود از طریقبازار سرمایههستند؛ بنابراین شرکت ها برای انتشار و عرضه اوراق بهادار یا محصول و کالای تولیدی خود، نیاز به متصل شدن به بازار سرمایه دارند و وظیفه ی اصلی کارشناس و مشاور عرضه در کارگزاری ها، دادن مشاوره به شرکت های متقاضی و انجام دادن مراحل عرضه اوراق و یا محصولات این شرکت ها است.
گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش، کاربردهای زیادی دارد و افرادی که این گواهینامه را کسب می کنند می توانند در سمت های مختلفی در نهادهای مالی ( کارگزاری ها، تامین سرمایه ها و) استخدام شوند؛ به طور خلاصه مشاغلی که دارندگانگواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرشمی توانند در آن مشغول به کار شوند در این قسمت آورده شده است:
- مسئول مرکز تماس در شرکت های کارگزاری
- کارشناس پذیرش مشتریان در شرکت های کارگزاری
- کارشناس پذیرش بورس کالا
- مدیر تامین مالی و عرضه و پذیرش
- کارشناس پذیرش اوراق بهادار در شرکت های کارگزاری